Σε μια συζήτηση με δυο κορίτσια αγαπημένα και γεμάτα προβληματισμούς μου τέθηκε η ερώτηση: τι κάνω αν βλέπω κάποιες συμπεριφορές στο παιδί φίλων, που μου φαίνονται περίεργες; Πως μπορώ, χωρίς να τους προσβάλω και να τους θίξω, να πω την άποψή μου, να τους προβληματίσω και τι να προτείνω από κει και πέρα;
Κάθε παιδί είναι μοναδικό, με ξεχωριστή ιδιοσυγκρασία, ταλέντα και ικανότητες και ανήκει σε μια οικογένεια που ανταποκρίνεται σε όλα αυτά με έναν δικό της μοναδικό τρόπο.
Ερώτημα αναγνώστριας: “Η κόρη μου εδώ και 11 μήνες έχει μια σχέση με ένα παιδί 18 χρονών. Μετά από κάποιους μήνες πήρε την απόφαση να μου μιλήσει και να μου πει γι’ αυτό το παιδί. Φοβόταν να μου μιλήσει γιατί αυτός είναι αθίγγανος.”
Απαντά η Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια Ιωάννα Μπλέκα.
Αν και τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ακούγεται όλο και πιο συχνά, αν και οργανώνονται εκστρατείες κατά του φαινομένου, οι περισσότεροι ακούγοντας τον όρο bullying, ή σχολικό εκφοβισμό στα ελληνικά, φαντάζονται κάτι εξαιρετικά τραβηγμένο που συμβαίνει κάπου μακριά μας.
Προσπαθώντας να κάνω εικόνα την επικοινωνία στην εφηβική ηλικία σκέφτομαι μοχθηρές από τον έφηβο προς τον γονιό ματιές, φωνές και νεύρα, πόρτες εφηβικών δωματίων που κλείνουν με δύναμη και απόλυτη σιωπή. Η εικόνα γνωστή σε όλους ίσως και από την δική μας εφηβεία. Τότε όμως δεν είχαμε να σκεφτούμε τίποτα πέρα από το συναίσθημα και τις προσωπικές μας ανάγκες. Τα γεμάτα ένταση ξεσπάσματα είναι ο τρόπος έκφρασης των εφήβων που προσπαθούν να επικοινωνήσουν την εσωτερική, οργανική και συναισθηματική τους, αναστάτωση.
Συχνά οι γονείς στην προσπάθειά τους να συμβουλέψουν και να «διορθώσουν» τους εφήβους, καλοπροαίρετα τους ασκούν κριτική, γεγονός που πυροδοτεί έντονες αντιδράσεις και συγκρούσεις. Τις περισσότερες φορές η ένταση και ο εκνευρισμός δεν προέρχονται τόσο από αυτό που λέει ο γονιός, αλλά από τον τρόπο με τον οποίο ασκεί την κριτική στον έφηβο. Η κριτική και η γνώμη των σημαντικών άλλων είναι καθοριστική για την σύνθεση της ταυτότητας του εφήβου, ο οποίος δομεί την προσωπικότητά σου συγκρινόμενος με τους άλλους.
Όπως για όλα τα θέματα, έτσι και για την διατροφή, τα παιδιά μαθαίνουν περισσότερα πράγματα μέσω της μίμησης των γονιών τους, παρά ακολουθώντας τις συμβουλές τους. Η διατροφή των παιδιών είναι ένα θέμα που απασχολεί τους περισσότερους γονείς ήδη από την στιγμή της γέννησης. Ιδιαίτερα η μητέρα – τροφός χτίζει την σχέση της με το παιδί μέσω του ταΐσματος. Άρα το τι, το πόσο και το πότε έφαγε ένα παιδί αποτελούν βασικές αγωνίες των γονέων ανεξάρτητα από την ηλικία του παιδιού τους. Γι’ αυτό και είναι σύνηθες, η μητέρα να ρωτάει πιο συχνά το παιδί της τι έφαγε, παρά το πώς νιώθει ή πως πέρασε τη μέρα του.
Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι μια αφορμή για δώρα στους αγαπημένους μας και ιδιαίτερα στα παιδιά. Μικροί και μεγάλοι ανταλλάζουμε δώρα αυτές τις μέρες πολλές φορές από υποχρέωση, χωρίς να καταβάλλουμε ιδιαίτερη σκέψη στο τι θα χρειαζόταν ο παραλήπτης ή τι θα του ταίριαζε περισσότερο, αφού οι μέρες είναι φορτωμένες με πολλές υποχρεώσεις και συνήθως τα δώρα αγοράζονται βιαστικά.
Το ΕΛΙΖΑ είναι το Σωματείο Κατά της Κακοποίησης του Παιδιού που ιδρύθηκε το 2008 στην Αθήνα, στην μνήμη της 6χρονης Eliza, που βρήκε τραγικό θάνατο έπειτα από κακοποίηση. Οι ιδρυτές του Σωματείου θέλοντας να προστατεύσουν κάθε παιδί από την παραμέληση και την κακοποίηση που μπορεί να βιώσει στα πλαίσια της οικογένειάς του, σχεδιάζουν και υλοποιούν δράσεις που βασίζονται στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Στόχοι του σωματείου είναι η πρόληψη της παραμέλησης και της κακοποίησης παιδιών, η στήριξη των γονιών που συχνά γίνονται βίαιοι χωρίς να το θέλουν, καθώς και η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του κοινού για το φαινόμενο της κακοποίησης και παραμέλησης των παιδιών στην Ελλάδα.
Η σχολική χρονιά ξεκινάει και όπως κάθε Σεπτέμβριο σε όλες τις οικογένειες υπάρχει ένα μικρό άγχος για το πώς θα κυλήσει, πόσο γρήγορα τα παιδιά θα προσαρμοστούν στην νέα καθημερινότητα και πως θα ανταποκριθούν όλοι στους απαιτητικούς τους ρόλους. Ένα από τα βασικότερα ερωτήματα, κυρίως των γονέων, είναι το ποια δασκάλα/ ποιον δάσκαλο θα έχει το παιδί φέτος! Πάντα υπάρχει μια αδικαιολόγητα μεγάλη αγωνία για αυτό και οι ερωτήσεις και τα σχόλια για το πόσο καλός, αυστηρός, απαιτητικός, ανεκτικός είναι ο κάθε εκπαιδευτικός δίνουν και παίρνουν στις μαμαδοκουβέντες.